อุบัติเหตุจากรถยนต์
 หากเจออุบัติเหตุที่เกิดจากรถคว่ำ หรือรถชน สิ่งแรกที่ควรจำคือ ช่วยปลอบโยนคนเจ็บให้อยู่ในความสงบ ถามถึงจำนวนคนเผื่อว่าอาจจะมีบางคนที่กระเด็นออกไปนอกรถ ถ้าคนเจ็บหมดสติอย่าให้กินอะไรทางปาก

วิธีการช่วยเหลือ
1. รีบจอดรถให้ห่างจากสถานที่เกิดเหตุพอสมควร เปิดไฟกระพริบไว้

2. ปิดสวิตช์รถที่เกิดเหตุทิ้งกุนแจลงที่พื้นรถ ดับบุหรี่ถ้ามี สำรวจอาการของคนเจ็บแต่ละคน

3. รีบโทรศัพท์แจ้งตำรวจ

4. ทำสัญญาณเตือนภัยอุบัติเหตุ เช่น กิ่งไม้ หรือไฟกระพริบ อย่าเคลื่อนย้ายคนเจ็บเว้นแต่ว่ารถจะเกิดไฟลุกไหม้

5. เช็ดเลือดออกจากปากคนเจ็บเพื่อให้ทางเดินหายใจโล่ง คลายเสื้อผ้าส่วนที่รัดรึงออก แนะคนเจ็บที่พอจะช่วยเหลือตัวเองได้ให้ปฐมพยาบาลตัวเอง เช่น ห้ามเลือด

6. ช่วยคนเจ็บตามลำดับก่อนหลังดังนี้

- คนหมดสติและหายใจไม่ออก

- คนที่เลือดออกมาก

- คนหมดสติแต่ยังหายใจได้เอง

7. ปลอบใจคนเจ็บให้หายกังวล และแจ้งว่ารถพยาบาลกำลังมา ระหว่างรอห้ามให้คนเจ็บดื่มน้ำโดยเด็ดขาด



                                            อุบัติเหตุจากไฟฟ้าดูด

 กระแสไฟฟ้าที่ผ่านเข้าไปในร่างกาย จะทำให้ ศูนย์กลางการหายใจในสมองกลายเป็นอัมพาการสูบฉีดโลหิตเป็น

ไปอย่างไร้ผล รวมไปถึงอาจทำให้หัวใจหยุดเต้นได้

วิธีการช่วยเหลือ
1. รีบตัดกระแสไฟฟ้า โดยการปิดสวิตช์ หรือใช้อุปกรณ์ที่เป็นฉนวนกันไฟฟ้า เช่น ถุงมือยาง กระดาษแห้งรองมือ ดึงให้คนเจ็บหลุดจากกระแสไฟ ระหว่างนั้นให้คนรีบตามแพทย์ในทันที

2. ระหว่างรอแพทย์ รีบผายปอดคนเจ็บที่มีอาการช๊อคทันที และทำไปเรื่อย ๆ จนกระทั่งหายใจ หรือจนกว่าจะถึงมือแพทย์ ซึ่งอาจต้องใช้เวลานานหลายชั่วโมง

3. ในทันทีที่คนช็อคหายใจได้ต้องให้คนไข้ได้รับเป็นความอบอุ่นเป็นอย่างดี

4. ให้คนไข้นั่งอยู่ในท่าเอนกาย และอยู่ในที่สงบเงียบ เพราะคนไข้อาจช๊อคขึ้นมาอีกได้จึงต้องคอยเฝ้าดูอย่างใกล้ชิด จนกว่าจะถึงมือแพทย์



                                               อุบัติเหตุคนจมน้ำ
 เมื่อคนจมน้ำ จะมีอาการของทางเดินหายใจอุดตัน เนื่องจากการมีน้ำอยู่ในท่อลมและหลอดลมเต็มไปหมด หน้าบวม ลิ้นบวม หายใจขัด และต่อมาก็จะหยุดหายใจ ชีพจรเต้นเร็ว เบาลง จนในที่สุดจะหยุดเต้น และตาย

วิธีการช่วยเหลือ

1. ช่วยเอาน้ำออกจากทางหายใจและกระเพาะอาหาร อาจทำได้โดย

- ใช้นิ้วล้วงคอให้อาเจียน

-ถ้าเป็นเด็กจับอุ้มพาดบ่า ให้ศรีษะห้อยลงข้างหลัง รวบขาเด็กไว้แล้วเดินเขย่าหรือวิ่งเหยาะ ๆ เพื่อให้น้ำออกมาทางปากทางจมูก

- ถ้าเป็นผู้ใหญ่ให้จับผู้ป่วยนอนคว่ำ เอามือของผู้ป่วยสอดใต้ท้อง แล้วยกมือที่สอดไว้นั้นขึ้น วิธีนี้จะทำให้น้ำถูกบีบออกจาก กระเพาะ ปอด และหลอดลม จากนั้นให้ผู้ป่วยนอนคว่ำ หันศรีษะไปข้างใดข้างหนึ่ง

2. ทำการผายปอดโดย ผู้ช่วยคุกเข่าลง เอามือวางบนซี่โครงซี่ล่าง ๆ ของผู้ป่วย แล้วกดหน้าอกด้วยน้ำหนักตัว นับหนึ่ง-สอง-สาม แล้วปล่อยตามเดิม นับอีก หนึ่ง-สอง-สาม แล้วลงมือกดอีก ทำเช่นนี้ให้ได้ 12-16 ครั้งใน 1 นาที ให้ใช้เสื้อหรือผ้าม้วน ๆ สอดไว้ในท้องผู้ป่วยด้วย

3. บางทีอาจต้องทำการผายปอดอยู่นานถึงหนึ่งชั่วโมงครึ่งจึงจะได้ผล เมื่อผู้ป่วยเริ่มหายใจแล้ว ห่มผ้าหรือใส่เสื้อให้หนา ๆ เพื่อป้องกันไม่ให้มีการช๊อค จากนั้นรีบนำส่งโรงพยาบาลเพื่อรักษาขั้นต่อไป



การช่วยเหลือผู้ถูกไฟไหม้
 ไฟไหม้ หมายถึง การทำลายผิวหนังหรือเนื้อของร่างกาย จากผลของความร้อนแห้งได้แก่ถูกไฟ กระแสไฟฟ้า ฟ้าผ่า กัมมันตรังสี รังสีของแสงแดด และยังรวมถึงการถูกเคมีวัตถุต่าง ๆ และ ถูกกรด ด่าง อีกด้วย

วิธีการช่วยเหลือและการปฐมพยาบาล

1. รักษาอาการช๊อค โดยให้คนเจ็บนอนในท่าศรีษะต่ำ เลือดจะได้ไปสู่สมองได้มาก ๆ และให้ความอบอุ่นแก่ร่างกาย โดยการคลุมผ้า หรือวางกระเป๋าน้ำร้อนตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกายเท่าที่จะทำได้ ถ้าปวดแผล อาจให้ยาระงับปวดได้ ถ้าหยุดหายใจ ให้ช่วยผายปอด

2. รีบนำส่งโรงพยาบาล

3. การตกแต่งแผงไฟไหม้

- รีบตัดเสื้อผ้าที่ถูกไฟไหม้ทิ้งไป

- ล้างแผลที่ถูกไหม้ด้วยน้ำสะอาด หรือน้ำต้มสุก ตัดผิวหนังตรงที่พองออก ให้เหลือแผลแดง ๆ

- ล้างแผลที่ตัดหนังออกด้วย น้ำยาด่างทับทิม น้ำเกลือ น้ำยาโซเดียมไบคาร์บอเนต 2% หรือน้ำปูนใสก็ได้ เสร็จแล้วใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำเกลือปิดแผล และพันผ้าไว้ รีบนำส่งโรงพยาบาลต่อไป

- ในรายที่ไฟไหม้บริเวณคอและใบหน้า อาจทำให้คอบวม หรือหายใจไม่ออก ต้องรีบนำส่งโรงพยาบาลโดยด่วน เพราะอาจจำเป็นต้องช่วยโดยการผ่าตัด เจาะท่อลมที่คอ เพื่อให้คนเจ็บหายใจได้

- บาดแผลที่เกิดจากการถูกกรด ให้ล้างด้วยน้ำอุ่น หรือน้ำธรรมดาจากก๊อกน้ำ แล้วชุบน้ำยาที่เป็นด่างเช่นน้ำยาโซเดียมไบคาร์บอเนต 2% ชุบปิดแผลไว้ ส่วนบาดแผลที่เกิดจากด่างให้รีบล้างด้วยน้ำอุ่น หรือน้ำเกลือ แล้วชุบน้ำยาที่เป็นด่างอ่อน ๆ เช่น กรดเกลือ 1% หรือถ้าไม่มีก็อาจใช้น้ำส้มสายชูชุบปิดแผลไว้

       อวัยวะถูกตัดขาด
 ปัจจุบันความเจริญก้าวหน้าของแพทย์ด้านจุลศัลยกรรมหรือการผ่าตัดโดยใช้ กล้องจุลทรรศน์มีมากขึ้น..
แพทย์สามารถทำการต่ออวัยวะที่หลุดขาดออกจากร่างกายและประสบความสำเร็จ มากขึ้นเรื่อยๆ แต่บางกรณีก็ไม่สามารถผ่าตัดต่อได้สำเร็จ อาจเป็นเพราะเนื้อเยื่อ
อวัยวะที่หลุดขาดนั้นมีความชอกช้ำมากเกินไป ผู้ป่วยมีสภาพร่างกายที่ไม่สมบูรณ์พอที่จะรับการผ่าตัดได้หลายๆ ชั่วโมง หรืออวัยวะนั้นๆ อยู่ในสภาพขาดเลือดมาเป็น
เวลานานเกินไป สิ่งที่สำคัญที่สุดเบื้องต้นที่ท่านควรทราบและปฏิบัติตาม หากมีเพื่อนหรือญาติพี่น้องของท่านประสบอุบัติเหตุ อวัยวะถูกตัดขาด คือ การเก็บอวัยวะที่ถูกตัดขาดให้ถูกวิธี ดังนี้..
1. เก็บอวัยวะที่ถูกตัดขาดใส่ถุงพลาสติกที่สะอาด ปิดปากถุงให้สนิทและใส่ถุงพลาสติกอีกชั้นหนึ่ง ปิดปากถุงให้สนิทเช่นเดียวกัน ห้ามมิให้ใส่น้ำเข้าไปในถุงทั้งสองเป็นอันขาด
2. นำถุงในข้อแรกไปแช่ในภาชนะ หรือถุงที่ใส่น้ำแข็งโดยรอบ ให้รีบไปพบแพทย์ที่โรงพยาบาล สำหรับบาดแผลของผู้ป่วย ให้ใช้ผ้าสะอาดปิดแผลแต่ถ้าเลือดออกมากอาจต้องใช้มือช่วยกดบาดแผลเอาไว้ และยกส่วนนั้นๆให้สูง จะช่วยลดการสูญเสียเลือดได้

                      คลอดฉุกเฉิน
 ในบางครั้งมารดาตั้งครรภ์ที่ครบกำหนดคลอด อาจไปโรงพยาบาลไม่ทันเพราะสภาพของการจราจรหรืออาจจะเป็นเพราะคลอดง่าย โดยเฉพาะ
อย่างยิ่งการคลอดในท้องที่ 2 ขึ้นไป..
ถ้าหากท่านอยู่ในสถานการณ์เช่นนั้น ขอให้ทำจิตใจให้มั่นคง อย่าตื่นตกใจจนทำอะไรไม่ถูก การคลอดถือเป็นวิถีทางธรรมชาติ การคลอดส่วนใหญ่เป็นการคลอด
ปกติไม่มีปัญหาแทรกซ้อน การคลอดสามารถดำเนินไปได้ด้วยตัวของมารดาเองโดยไม่ต้องการความช่วยเหลือมาก มายนัก
พยายามให้มีการคลอดในที่ที่อุ่น ไม่หนาวเกินไปสำหรับทารกแรกคลอด ซึ่งอยู่ในครรภ์อุณหภูมิประมาณ 37.5 องศาเซลเซียส ให้มารดาหนุนหมอนนอนสบายๆ บน
ผ้าพลาสติกที่ปูรองใต้ก้น ถ้าไม่มีอาจเป็นผ้าธรรมดา ถ้าท่านสามารถที่จะล้างมือให้สะอาดได้ก่อนก็ควรที่จะกระทำ และเตรียมกรรไกรและเชือกที่สะอาด สำหรับตัด
และผูกสายสะดือไว้ด้วย
ขอให้ท่านพยายามให้กำลังใจและพูดปลอบใจมารดาผู้ที่กำลังจะคลอด ว่าการคลอด
คงจะไม่มีปัญหาอะไร สำหรับขั้นตอนอาจแบ่งได้ดังนี้..
ถ้าหากหัวเด็กโผล่ออกมา แสดงว่าการคลอดกำลังดำเนินไปเรื่อยๆ แล้วต่อไปหัวจะโผล่ออกมาพร้อมกับไหล่ ให้ประคองศีรษะเด็กขึ้นนิดหน่อย ห้ามดึงตัวเด็กใน
ขณะนี้เพราะส่วนอื่นๆ ของเด็กก็จะค่อยๆ หมุนเคลื่อนออกมา

เมื่อเด็กออกมาจากช่องคลอดแล้ว ให้จัดศรีษะของเด็กให้ต่ำกว่าเท้านิดหน่อย และเอียงหน้าเด็กให้พลิกไปด้านข้างเพื่อให้น้ำในปาก และจมูกไหลออกมา ให้ใช้นิ้ว
เปิดปากเด็กเล็กน้อยถ้ายังมีน้ำอยู่ในปาก แต่ถ้ามีลูกยางดูดก็จะช่วยได้มากทีเดียว

ในช่วงนี้เด็กก็จะเริ่มร้อง แต่ถ้าเด็กยังไม่ร้องภายใน 1 นาที ท่านต้องดูว่ามีอะไรขัดขวางทางเดินหายใจอยู่ในปากหรือไม่ ถ้าไม่มีและเด็กไม่หายใจ ท่านต้องเริ่มใช้
ปฏิบัติการช่วยชีวิตขั้นพื้นฐาน โดยเอาปากเป่าลมเข้าทั้งทางปากและจมูกเด็กทุกๆ3 วินาที หรือ 20 ครั้งต่อนาที และให้หยุดเป่าถ้าหากทรวงอกของเด็กขยับให้เห็น
ท่านต้องสูดเอาอากาศเข้าไปใหม่ทุกครั้งก่อนที่จะเป่าปากเด็กแต่ละครั้ง

เมื่อเด็กออกมาและร้องดังดีแล้ว ตัวเด็กจะแดงเห็นได้ชัดเจน ให้สังเกตการเต้นของเส้นเลือดในสายสะดือ ถ้าไม่เต้นแล้วให้ท่านเอาเชือกผูกสายสะดือ โดยผูกจุด
แรกห่างจากสะดือเด็กประมาณ 4 นิ้ว ให้ผูกเป็นเงื่อนตายและผูกอีกจุดหนึ่งห่างออกไปประมาณ 2 - 4 นิ้ว แล้วใช้กรรไกรตัดสายสะดือระหว่าง 2 จุดที่ผูกภายใน 20 นาที

หลังเด็กคลอด รกจะค่อยๆ ออกมาทางช่องคลอด ต้องไม่พยายามดึงเพราะอาจทำให้ฉีกขาดและเลือดออกมาได้ ท่านต้องช่วยคลึงหน้าท้องบริเวณสะดือวนไปมาเป็นรูปวงกลม จะทำให้รกคลอดได้ง่ายขึ้นและมดลูกจะหดตัว เลือดจะออกน้อยลง

-----------------------------------------------------------------------------------------

เมื่อถึงที่เกิดเหตุ ควรทำอย่างไร

หลักของการปฏิบัติหน้าที่ในที่เกิดเหตุ บางท่านหรือประชาชนจะรับทราบแต่เพียงว่าเจ้าหน้าที่ของมูลนิธิต่าง ๆ ทำหน้าที่เก็บศพเพียงเท่านั้น ซึ่งในความเป็นจริงหน้าที่ของเจ้าหน้าที่อาสาสมัครฯ ไม่ได้ มีเพียงเท่านี้ การเก็บศพเป็นแค่เพียงบทบาท (Role) ซึ่งยังมี รายละเอียด (Detial) อีกมากมาย สำหรับอาสาสมัครฯ หลายๆ ท่าน อาจเป็นมือวางอันดับหนึ่งหรือที่เรียกว่า "มือโปรฯ" (Professional) คงจะทราบถึงข้อควรปฏิบัติในที่เกิดเหตุเป็นอย่างดี แต่สำหรับ อาสาสมัครฯ น้องใหม่ฯ ที่ต้องการแนวทางไปปฏิบัติ ก็เชิญติดตามได้เลย



การปฏิบัติหน้าที่ในที่เกิดเหตุ กรณีมีผู้เสียชีวิตจากอุบัติเหตุ (ว.40)

1. เมื่อถึงที่เกิดเหตุควรตรวจสอบก่อนว่าผู้ประสบเหตุบาดเจ็บหรือเสียชีวิตแล้ว หากพบว่าเป็นอาการบาดเจ็บ ให้ทำการปฐมพยาบาลช่วยเหลือเบื้องต้น หรือขอการสนับสนุนความช่วยเหลือจากหน่วยแพทย์ต่างๆได้ โดยติดต่อผ่านศูนย์ วิทยุ (ของหน่วย นั้น ๆ ) หลังจากนั้นจึงค่อยนำส่งโรงพยาบาลที่ใกล้เคียงที่เกิดเหตุ แต่หากเสียชีวิตแล้วให้ดำเนินการในข้อ 2 ต่อไป

2. ต้องกันประชาชนที่มุงดูออกจากพื้นที่ที่เกิดเหตุให้ห่างมากที่สุด เพื่อเตรียมพื้นที่ให้สามารถปฏิบัติงานได้สะดวกที่สุด และรักษาสภาพของสถานที่เกิดเหตุ

3. ควรดำเนินการถ่ายรูปผู้เสียชีวิตและสถานที่เกิดเหตุอย่างละเอียด เพื่อเก็บเป็นหลักฐาน และอาจใช้เป็นข้อมูลภาพสนับสนุนการทำงานของเจ้าหน้าที่ตำรวจ

4. ทำการบันทึกข้อมูลในที่เกิดเหตุ (ว.8) เช่น ทะเบียนรถ, สีรถ ของผู้เสียชีวิตและคู่กรณี (ถ้ามี) รวมทั้งชื่อ-สกุลผู้เสียชีวิต, พื้นที่ที่เกิดเหตุอยู่ในความรับผิดชอบของสถานีตำรวจใด, ชื่อ-สกุลของเจ้าหน้าที่ตำรวจที่ทำหน้าที่เป็นร้อยเวร (30), เวลาเกิดเหตุ เป็นต้น

5. ห้ามเคลื่อนย้ายผู้เสีย ตลอดจนยานพาหนะ ต้องคงอยู่ในสภาพเดิม เพื่อรอให้เจ้าหน้าที่ตำรวจที่ทำหน้าที่ร้อยเวร (30) ในพื้นที่ที่เกิดเหตุและแพทย์ ทำการชันสูตรพลิกศพ

6. รอคำสั่งให้ร่วมชันสูตรพลิกศพ หลังจากนั้นดำเนินการนำผู้เสียชีวิตไปยังสถานีตำรวจของท้องที่ที่เกิดเหตุ

7. รอรับใบส่งตัว (ส่งศพ) จากเจ้าหน้าที่ตำรวจ

8. ดำเนินการพิมพ์ลายนิ้วมือผู้เสียชีวิต เพื่อเก็บเป็นหลักฐานทางนิติเวชฯ

9. หลังจากดำเนินการตามขั้นตอนต่างๆครบถ้วนแล้ว ต้องนำศพผู้เสียชีวิตส่งสถาบันนิติเวชฯ เพื่อให้แพทย์ทำการผ่าพิสูจน์ต่อไป



การเข้าที่เกิดเหตุกรณีมีผู้เสียชีวิตจากฆาตกรรม (เหตุ 241)



1. ต้องกันประชาชนที่มุงดูออกจากพื้นที่ที่เกิดเหตุให้ห่างมากที่สุด โดยการนำเชือกมากั้นบริเวณโดยรอบที่เกิดเหตุ เพื่อเตรียมพื้นที่ให้สามารถปฏิบัติงานได้สะดวกที่สุด และรักษาสภาพของสถานที่เกิดเหตุ

2. ควรดำเนินการถ่ายรูปผู้เสียชีวิตและสถานที่เกิดเหตุอย่างละเอียด เพื่อเก็บเป็นหลักฐาน และอาจใช้เป็นข้อมูลภาพสนับสนุนการทำงานของเจ้าหน้าที่ตำรวจ

3. ทำการบันทึกข้อมูลในที่เกิดเหตุ (ว.8) เช่น ชื่อ-สกุลผู้เสียชีวิต, พื้นที่ที่เกิดเหตุอยู่ในความรับผิดชอบของสถานีตำรวจใด, ชื่อ-สกุลของเจ้าหน้าที่ตำรวจที่ทำหน้าที่เป็นร้อยเวร (30), เวลาเกิดเหตุ เป็นต้น

4. ห้ามเคลื่อนย้ายผู้เสีย รื้อค้นทรัพย์สิน อาวุธ หรือวัตถุทางคดีในที่เกิดเหตุ ต้องคงอยู่ในสภาพเดิม เพื่อรอให้เจ้าหน้าที่ตำรวจที่ทำหน้าที่ร้อยเวร (30) ในพื้นที่ที่เกิดเหตุ เจ้าหน้าที่กองพิสูจน์หลักฐานและแพทย์ ทำการชันสูตรพลิกศพ

5. รอคำสั่งให้ร่วมชันสูตรพลิกศพ หลังจากนั้นดำเนินการนำผู้เสียชีวิตไปยังสถานีตำรวจของท้องที่ที่เกิดเหตุ

6. รอรับใบส่งตัว (ส่งศพ) จากเจ้าหน้าที่ตำรวจ

7. ดำเนินการพิมพ์ลายนิ้วมือผู้เสียชีวิต เพื่อเก็บเป็นหลักฐานทางนิติเวชฯ

8. หลังจากดำเนินการตามขั้นตอนต่างๆครบถ้วนแล้ว ต้องนำศพผู้เสียชีวิตส่งสถาบันนิติเวชฯ เพื่อให้แพทย์ทำการผ่าพิสูจน์ต่อไป



การปฏิบัติหน้าที่ในที่เกิดเหตุ กรณีมีเพลิงไหม้,ติดภายใน,รอรถกู้ชีพ



1. ต้องกันประชาชนที่มุงดูออกจากพื้นที่ที่เกิดเหตุให้ห่างมากที่สุด โดยการนำเชือกมากั้นบริเวณโดยรอบที่เกิดเหตุ เพื่อเตรียมพื้นที่ให้สามารถปฏิบัติงานได้สะดวกที่สุด

2. เตรียมพื้นที่สำหรับรถกู้ชีพ หรือรถดับเพลิงเพื่อเข้ายังที่เกิดเหตุให้เร็วที่สุดเพื่อปฏิบัติหน้าที่ตาม ภาระกิจนั้นๆ